Προτείνεται η ίδρυση στην Περιφέρεια Κρήτης
ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΕΝΤΡΟΥ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ - ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ
Ο τουρισμός αποτέλεσε και αποτελεί μοχλό ανάπτυξης των Περιφερειών της Χώρας, με τεράστια συμβολή στη διαμόρφωση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος( ΑΕΠ) και την αγορά εργασίας. Στα τέλη της δεκαετίας του 70’ με αρχές της δεκαετίας του 80’ καταγράφεται σημαντική αύξηση της ροής τουριστών σ’ολόκληρη τη χώρα, υποβοηθούμενη από μια πληθώρα φυσικών, πολιτισμικών και περιβαλλοντικών πόρων και το χαμηλότερο κόστος ζωής σε σχέση με τα υπόλοιπα κράτη της Ευρώπης.
Η έλλειψη μακροπρόθεσμης στρατηγικής, που θα στόχευε εκτός από την ικανοποίηση της ζήτησης και τη βελτίωση της ποιότητας του παρεχόμενου προϊόντος και στη βιωσιμότητά του, οδήγησε σε αδιέξοδα.
Σήμερα επιτακτικά αναζητείται ο σχεδιασμός και η υλοποίηση μιας υπεύθυνης Πρότασης Βιώσιμης Τουριστικής Ανάπτυξης που θα προωθεί ένα διαφοροποιημένο ποιοτικότερο προϊόν και την πολυπόθητη χωρική και χρονική διεύρυνση της τουριστικής δραστηριότητας. Η αναπτυξιακή στρατηγική που θα εφαρμοστεί , για να είναι αποτελεσματική πρέπει να στηρίζεται σε μια ευρύτερη κοινωνική συναίνεση, να πείθει και να κινητοποιεί ευρύτερα κοινωνικά και οικονομικά στρώματα.
Ενδεικτικά αναφέρουμε τρείς συγκεκριμένους στρατηγικούς στόχους που μπορούν να συμβάλλουν στη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη.
1. Βελτίωση του τουριστικού υποβάθρου, μέσω της βελτίωσης βασικών δημόσιων τεχνικών, περιβαλλοντικών και κοινωνικών υποδομών.
2. Διαφοροποίηση του τοπικού παραγωγικού συστήματος με έμφαση στην αναβάθμιση και διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος.
3. Πρόταξη μιας πολιτικής περιβαλλοντικής προστασίας του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος.
Είναι ανάγκη, σήμερα, η Κυβέρνηση να ξεκινήσει εθνικό διάλογο , ο οποίος θα καταλήξει στη διαμόρφωση της νέας εθνικής πολιτικής για τη στρατηγική της τουριστικής ανάπτυξης , με βασικούς άξονες τη βιώσιμη ανάπτυξη, τη φέρουσα ικανότητα της χώρας και τη χωροταξική σχεδίαση , όχι μόνο για τη ρύθμιση των χρήσεων γης, αλλά και για τη διαφύλαξη και ορθολογική χρήση των φυσικών πόρων.
Η χώρα μας βίωσε μια δύσκολη κοινωνικο- οικονομική συγκυρία. Πρέπει να επιδιώξει να παραμείνει ο τουρισμός ο πλέον ανταγωνιστικός τομέας της οικονομίας της.
Να στοχεύσει , όπως ορίζει και το ευρωπαϊκό πλαίσιο πολιτικής για τον τουρισμό, οι προσπάθειες και οι πολιτικές της να υπηρετούν: ένα ανταγωνιστικό, βιώσιμο, σύγχρονο και κοινωνικά υπεύθυνο τουρισμό.
Στην προσπάθεια αυτή , σημαντικός αναδεικνύεται ο ρόλος και η συνεισφορά της Περιφέρειας Κρήτης. Στο γενικότερο οικονομικο-κοινωνικό περιβάλλον παρατηρούνται μεγάλες αλλαγές, οι οποίες θα επιφέρουν παραπέρα σύνθετες μεταβολές στον ελληνικό τουρισμό.
Τα νέα αυτά δεδομένα θα επηρεάσουν και σημαντικό βαθμό θα επαναπροσδιορίσουν το ρόλο του τουρισμού στην ελληνική οικονομία και κοινωνία και κατ’επέκταση στους φορείς και τις αρχές που τον υπηρετούν.
Νέα προβλήματα αναφύονται στη διαχείριση του τουρισμού σε επίπεδο περιφερειών, οι οποίες καλούνται να λειτουργήσουν σε ανταγωνιστικά περιβάλλοντα. Κάτω από αυτές τις συνθήκες η περιφερειακή τουριστική πολιτική θα έχει ανάγκη από πιο αξιόπιστα πληροφοριακά δεδομένα του τουριστικού και οικονομικού γίγνεσθαι, που μόνο κέντρα τεκμηρίωσης ή παρατηρητήρια συνεχούς και αδιαλείπτης παρακολούθησης αυτών, μπορούν να παρέχουν.
Το Κέντρο τεκμηρίωσης μπορεί να έχει τους ακόλουθους σκοπούς, δομή και διοίκηση.
• Ο φορέας αυτός θα είναι το επίσημο ινστιτούτο και κέντρο έρευνας για τον τουρισμό στην Κρήτη που εξ αντικειμένου θα πρέπει να στηρίξει τη χρησιμότητα και την αποτελεσματικότητα της ανάπτυξης του τουρισμού και την οργανική σύνδεσή του με την οικονομία και την κοινωνία της Κρήτης.
• Η θέση και το έργο του φορέα αυτού στη διοικητική και λειτουργική διάρθρωση της Περιφέρειας πρέπει να προσδιοριστεί επακριβώς, ώστε να μην αποτελέσει ένα από τα συνήθη ινστιτούτα που τα τελευταία χρόνια εμφανίζονται συχνά συνδεδεμένα με ευρωπαϊκά προγράμματα και τελειώνουν με τη λήξη αυτών.
• Το προτεινόμενο» Παρατηρητήριο» για την επιτυχή και αποτελεσματική του λειτουργία , θα θέσει επί τάπητος την κατασκευή και λειτουργία επάλληλα και αλληλένδετων ενεργειών, που όλες μαζί αφορούν την κατά το δυνατόν έγκαιρη και αξιόπιστη πληροφόρηση της πορείας του τουρισμού πρωτίστως στη Κρήτη, αλλά και γενικότερα στην ελληνική επικράτεια και στις λοιπές πετιφέρειές της. Αυτές οι δομές-ενέργειες θα είναι σε θέση να παρέχουν προς όλους τους ενδιαφερόμενους οικονομικούς και πολιτικούς φορείς, αρχές, επιστημονικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα και μεμονωμένα άτομα συνεχή πληροφόρηση για κάθε στοιχείο που αφορά την πορεία τόσο του Κρητικού τουριστικού προϊόντος , όσο και των προϊόντων της κρητικής γης και βιομηχανίας που τον τροφοδοτούν καθώς και τις δυνατότητες εμπορικής εξωστρέφειας αυτών τόσο στο σύνολο του ελληνικού χώρου όσο και διεθνώς.
Τρεις σημαντικές ενέργειες-δράσεις μπορεί να θέσει το « Παρατηρητήριο».
• Κατασκευή και λειτουργία ενός αρχείου στοιχείων και πληροφοριώ του κρητικού παραγωγικού τουριστικού κυκλώματος και μια αντίστοιχης βάσης δεδομένων για την τεκμηρίωση όλων των εκφάνσεων του κρητικού τουρισμού και της εγχώριας κρητικής παραγωγής που συνδέεται με αυτόν.
• Κατασκευή του πρώτου Ολοκληρωμένου Περιφερειακού Λογαριασμού Τουρισμού για την Περιφέρεια Κρήτης. Οι Δορυφόροι Λογαριασμοί Τουρισμού και η μεθοδολογική διαδικασία τους θα επιβεβαιώσουν τη χρησιμότητα της τουριστικής ανάπτυξης στη στήριξη της εγχώριας πρωτογενούς και δευτερογενούς παραγωγής και συνακόλουθα της αντιμετώπισης ενός μεγάλου μέρους των προβλημάτων της πραγματικής οικονομίας από την τρέχουσα καταστροφική οικονομική κρίση.
• Εγκατάσταση και λειτουργία ενός διαρκούς Μοντέλου Προβλέψεων για τον τουρισμό στη Κρήτη , διεθνούς Brand name – Προορισμού , με καθορισμένη και περιοδική δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων του και προσβασιμότητα σε αυτά από τους άμεσα ενδιαφερόμενους.
Η θεσμική μορφή την οποία μπορεί να εκλάβει το προτεινόμενο επίσημο ινστιτούτο και κέντρο έρευνας για τον τουρισμό στην Κρήτη μπορεί να είναι:
~ Γραφείο Τουρισμού της Περιφέρειας, ή
~ Επιμέρους υπηρεσία της Περιφέρειας , ή
~ Μη κερδοσκοπικός αυτόνομος φορέας ΝΠΙΔ, ενταγμένος στις δράσεις και τις λειτουργίες της Αναπτυξιακής Εταιρείας Κρήτης.
Μεθολογικά , κατά τη γνώμη μου, σε πρώτη φάση το Περιφερειακό Συμβούλιο Κρήτης πρέπει να εξετάσει τη σκοπιμότητα ίδρυσης του προτεινόμενου φορέα- « Παρατηρητήριο Τουρισμού» Κρήτης. Στη συνέχεια να τεθεί σε διαβούλευση η συγκεκριμένη πρόταση με τους τοπικούς παραγωγικούς, επαγγελματικούς, επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς της Κρήτης και ταυτόχρονα να ανατεθεί η διενέργεια μιας απλής και ολοκληρωμένης μελέτης , που θα καταδείξει τη μορφή, την οργάνωση και τους αναγκαίους οικονομικούς πόρους για τη λειτουργία του προτεινόμενου φορέα.
Η ίδρυση και λειτουργίας του « ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ» Κρήτης , θα βοηθήσει στον ανασχεδιασμό των διαδικασιών προσέγγισης και μέτρησης τόσο της τουριστικής καταναλωτικής ζήτησης όσο και της τουριστικά προσανατολισμένης παραγωγής. Μόνο κάτω από αυτές τις διαδικασίες και συνθήκες η τοπική αυτοδιοίκηση , ως αποδέκτης των ωφελειών από την λειτουργία αυτού του εργαλείου μέτρησης, θα κατέχει τόσο για τη χάραξη της τουριστικής και της ευρύτερης πολιτικής της, όσο και για τις ίδιες τις επιχειρήσεις και γενικότερα τις τουριστικές συλλογικότητες που εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα με τον τουρισμό της Περιφέρειας Κρήτης , την αναγκαία αξιόπιστη πληροφόρηση.
Ηράκλειο Νοέμβριος 2019
Ζαχαρίας Εμμανουήλ Δοξαστάκης
Περιφερειακός Σύμβουλος Ηρακλείου
Τηλέφωνο: 6976 711139
E-mail: zdoxastakis@yahoo.gr