Με το νόμο 3852/2010
Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ
Με το νόμο 3852/2010(ΦΕΚ 87/ ΤΑ’/7-6-2010), θεσμοθετήθηκε το πρόγραμμα « Καλλικράτης», το οποίο είχε ως κεντρική επιλογή την εκτεταμένη συνένωση δομών, ώστε στην πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηςη να συντελεςθεί η μετάβαςη από τους περίπου 1.000 Δήμους και Κοινότητες πριν το 2010 σε 325 Δήμους( σήμερα, μετά το νόμο 4603/2019, 332).
Η επιλογή αυτή, πράγματι, δημιούργηςε επιχειρηςιακά και πολιτικά ιςχυρότερες δομές, ωςτόςο υπονόμευςε το αίςθημα εγγύτητας των πολιτών προς την Τοπική Αυτοδιοίκηςη. Για να διαφυλαχθεί η ενότητα των ΟΤΑ και να εμπεδωθεί η ενιαία δημοτική και περιφερειακή ταυτότητα, βαςική προυπόθεςη είναι η αποκατάςταςη του αιςθήματος εγγύτητας των πολιτών προς τις αυτοδιοικητικές αρχές. Η ικανοποίηςη αυτής της συνθήκης επιδιώκεται με το πρόγραμμα « ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ Ι»( Ν 4555/2018), κυρίως, μέςω της αναβάθμιςης του ρόλου των κοινοτήτων , στο πλαίςιο της ενδοπεριφερειακής αποκέντρωςης.
Πλέον με το πρόγραμμα « ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ Ι», αποσυνδέεται η ανάδειξη των οργάνων διοίκησης των κοινοτήτων από τους συνδυασμούς που μετέχουν στις δημοτικές εκλογές, ώστε να είναι δυνατή η ενεργοποίηση , αποκλειστικά, τοπικών πρωτοβουλιών ή μεμονωμένων υποψηφίων στο επίπεδο της κοινότητας. Η λειτουργία των κοινοτήτων και η άσκηση των αρμοδιοτήτων τους, δεν πρέπει να υπονομεύουν την ενιαία λειτουργία του δήμου και να ευνοούν την επικράτηση τοπικιστικών τάσεων και αντιλήψεων.